Jan Piprek

ur. 20.10.1887, zm. 03.02.1970

Urodził się 20 października 1887 r. w Gorzyczkach, w rodzinie rolnika. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Gorzyczkach, podjął naukę w gimnazjum w Raciborzu. Przez dwa lata uczył się w gimnazjum w Duisburgu, gdzie w 1908 r. zdobył świadectwo dojrzałości. Studiował na Śląskim Uniwersytecie Fryderyka Wilhelma we Wrocławiu, Uniwersytecie w Lipsku, Uniwersytecie Karola w Pradze oraz Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium germanistykę, slawistykę, językoznawstwo indoeuropejskie oraz filologię klasyczną. W 1912 r. obronił doktorat z filozofii na monachijskiej uczelni.

W 1920 r. powrócił na Górny Śląsk, gdzie w trakcie plebiscytu podjął działalność w Polskim Komitecie Plebiscytowym, m.in. redagując dla Górnoślązaków polskiego pochodzenia gazetę „Oberschlesische Greezzeitung”. Działał w propolskiej Oberschlesische Volkspartei (później przemianowanej na Śląską Partię Ludową). Był członkiem Polskiego Komisariatu Plebiscytowego Górnego Śląska, uczestnikiem III powstania śląskiego, a od grudnia 1921 r. do października 1922 r. członkiem Naczelnej Rady Ludowej.

W latach 1922 – 1925 był dyrektorem Państwowego Gimnazjum Klasycznego w Królewskiej Hucie (obecnie Chorzów). Od 1925 r. pracował w Referacie Kształcenia Nauczycieli w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego w Warszawie. Był nauczycielem języka niemieckiego w Gimnazjum im. Adama Mickiewicza oraz kierownikiem Ogniska Metodycznego. Od 1934 r. wykładał dydaktykę języka niemieckiego na Uniwersytecie Warszawskim. Jest autorem podręczników do nauki języka niemieckiego, recenzji oraz artykułów z dydaktyki i literatury niemieckiej.

Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany i osadzony na kilka tygodni na Pawiaku. Po zwolnieniu uczył na tajnych kompletach oraz w Miejskiej Szkole Handlowej Edmunda Lipińskiego w Warszawie.

Po zakończeniu wojny został członkiem Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego. Od maja 1945 r. kierował odbudową budynków wydziału humanistycznego oraz gmachu głównego Uniwersytetu Wrocławskiego. Zorganizował i został kierownikiem Zakładu Filologii Germańskiej. W czerwcu 1957 r. mianowano go docentem. Przez kilka lat był prodziekanem wydziału filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego. Od września 1960 r. był na emeryturze, ale nadal prowadził zajęcia dla studentów.

Jest autorem wielu publikacji, a także opublikowanego w 1952 r. podręcznika „Phonetik und Grammatik der deutschen Sprache” oraz monografii Wacława Scherffera von Scherffensteina, śląskiego poety i polonofila. Jest współautorem, wraz z Juliuszem Ippoldtem, „Wielkiego słownika niemiecko-polskiego”, opublikowanego w latach 1969 – 70 i wielokrotnie później wznawianego, zawierającego ponad 200 tysięcy wyrazów, wyrażeń i zwrotów z języka niemieckiego, a także „Wielkiego słownika polsko-niemieckiego”, opublikowanego w latach 1971 – 74. Z publikacji autorstwa Jana Piprka uczyły się całe pokolenia germanistów.

Zmarł 3 lutego 1970 r. we Wrocławiu. Został pochowany na cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu. W grudniu 2016 r. na ścianie frontowej hali gimnastycznej Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Gorzyczkach zawisła tablica z podobizną Jana Piprka, upamiętniająca wybitnego absolwenta tej szkoły, wykonana przez Alojzego Błędowskiego. Został odznaczony m.in. Śląską Gwiazdą Powstańczą i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Artur Marcisz

---

Autor korzystał z „Pocztu Chorzowian”.