Jak zapobiegać erozji wodnej i jej skutkom? Drugi dzień konferencji w Szonowicach

Drugi dzień konferencji rozpoczął się trzecią sesją tematyczną. Jako pierwsza swoja prelekcję poprowadziła mgr inż. Marta Kot, reprezentującą Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie. Tematem wystąpienia były praktyczne, ekonomiczne i prawne aspekty zabezpieczeń przeciwerozyjnych rzek i potoków górskich. Mgr M. Kot przedstawiła uczestnikom konferencji czynniki wyróżniające Region Górnej Wisły (obszar działania RZGW w Krakowie obejmuje teren 5 województw południowo-wschodniej Polski) na tle całego kraju. Specyficznymi cechami tego obszaru są: gęsta sieć hydrograficzna, ukształtowanie terenu oraz sposób zagospodarowania przestrzennego związany głównie ze specyficzną strukturą własności gruntów w tym terenie.

- Województwo małopolskie jest jednym z najgęściej zaludnionych w Polsce - podkreślała, a następnie dzieliła się z uczestnikami spotkania przykładami rozwiązań wdrożonych przez RZGW w Krakowie. Aktualny pozostaje jednak wniosek, że woda jest żywiołem, nad którym człowiek całkowicie nie zapanuje; żadne zabezpieczenia przeciwerozyjne nie dają 100 proc. gwarancji.

Następnie głos zabrał mgr inż. Fadi Piotr Chammas z firmy Geobrugg Partner in Poland, który scharakteryzował praktyczne przykłady zabiegów przeciwerozyjnych. Szwajcarskie przedsiębiorstwo proponuje stalowe rozwiązania zabezpieczające m.in. przed osuwiskami. Mgr P. Chammas swoją prelekcję rozpoczął od emisji filmu obrazującego sytuację, która miała miejsce na Tajwanie; w porze ulewnym opadów doszło tam do osunięcia się ponad 20 tonowego głazu na ruchliwą ulicę. Następnie mówca przedstawił możliwości i technologie reprezentowanego przez siebie przedsiębiorstwa, popierając je nagraniami i fotografiami.

„Mechanizmy zapobiegające erozji w kontekście płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych działań Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020” - to temat prelekcji, którą wygłosił mgr inż. Jerzy Wróblewski, reprezentujący Małopolski Oddział Regionalny Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Krakowie.

Mgr Wróblewski omówił m.in. zmiany w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie minimalnych norm i wskazał na praktyczne aspekty wprowadzenia nowego prawa. Prelegent poruszył także temat kontroli Wymogów Wzajemnej Zgodności.

W kontekście tego wystąpienia należy pamiętać, że obszary z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (ONW) zajmują 56 proc. powierzchni Polski. Mówca przedstawił uczestnikom konferencji pakiety przygotowane w ramach działań rolnośrodowiskowo-klimatycznych, których celem jest również zapobieganie erozji i poprawa gospodarowania glebą.

Ostatnią prelekcją konferencji było wystąpienie mgra inż. Jerzego Motłocha z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego. Dyrektor Wydziału Terenów Wiejskich scharakteryzował możliwości finansowania działań zapobiegających procesom degradacji i dewastacji gruntów rolnych, w tym zabiegów przeciwerozyjnych ze środków budżetowych samorządu wojewódzkiego i innych źródeł, takich jak Wojewódzki Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.

Prelegent przedstawił pokrótce funkcjonowanie kierowanego przez niego wydziału, wskazał również na trudności związane z realizowaniem działań mających na celu przeciwdziałanie erozji. Niewystarczające środki, ogromne potrzeby, specyfika regionu - to tylko niektóre czynniki, które trzeba wziąć pod uwagę omawiając tę kwestię.

Mówca podkreślił, że ok. 90 proc. środków Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych (FOGR) są wydatkowane na budowę dróg dojazdowych do gruntów rolnych, w 2011 roku kwota na ten cel przekraczała sumę ponad 3 mln złotych. FOGR finansuje także m.in. zakup sprzętu komputerowego służącego do badań gleby. Prelegent zwrócił uwagę na brak zainteresowania pakietem obejmującym ochronę gleb i wód i zakończył swoje wystąpienie deklaracją współpracy z wszystkimi zainteresowanymi.