Polska jest jednym z głównych producentów ziół w Europie. Uprawa ziół może stać się alternatywnym źródłem dochodu dla wielu gospodarstw.
Na stronie Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego opublikowano materiał na temat uprawy ziół w Polsce. Zioła mogą stać się alternatywnym źródłem dochodu dla wielu gospodarstw.
Polska na trzecim miejscu w Europie
- Polska jest jednym z głównych producentów ziół w Europie. Klasuje się ona na trzecim miejscu w ich produkcji na tym, kontynencie. Na rynki zachodnie trafia ok. 80 proc surowca zielarskiego. Dlatego z całą pewnością można stwierdzić, że uprawa ziół w Polsce daje dobre perspektywy na przyszłość. Wzrastające zainteresowanie medycyną naturalną, głównie ziołolecznictwem oraz rozwijający się przemysł spożywczy, kosmetyczny i farmaceutyczny, bazujący na surowcach zielarskich, pobudzają rozwój tej gałęzi rolnictwa. Przemysł, głównie farmaceutyczny wymaga innowacyjnych technologii oraz surowca zielarskiego o wysokiej i wyrównanej jakości - czytamy na stronie ODR-u.
Zioła alternatywnym źródłem dochodu dla wielu gospodarstw
- Cena za surowiec uzależniona jest od zbytu i koniunktury na dany gatunek zielarski. Asortyment skupowanego przez daną firmę ziela zmienia się w zależności od zapotrzebowania. Gatunki niszowe takie jak m.in. żubrówka, werbena lekarska, chaber bławatek, jasnota. uprawiane są na małą skalę, ale cieszą się sporym zbytem. Zdaniem wielu specjalistów do spraw rolnictwa, w ostatnich latach wobec spadającej opłacalności uprawy tradycyjnych upraw rolniczych czy ogrodniczych, uprawa ziół może stać się alternatywnym źródłem dochodu dla wielu gospodarstw - czytamy na stronie www.czwa.odr.net.pl
Jak podaje ODR gatunki ziół najczęściej uprawianych w Polsce to:
- Zioła jednoroczne – to zioła, które w jednym sezonie wegetacyjnym produkują liście, wióry i nasiona, a następnie obumierają. Ten rodzaj ziół szybko rośnie wiosną, osiągając dojrzałość po około dwóch miesiącach, w zależności od odmiany. Pod koniec sezonu roślina produkuje nasiona i umiera wraz z nadejściem zimy. Na przykład : bazylia, cząber, kolendra, majeranek, rukola, rzeżucha, koper, trybula.
- Zioła dwuletnie – to zioła, które tworzą liście w pierwszym sezonie wegetacyjnym sadzonki i nasiona w drugim sezonie, a następnie umierają. Tylko kilka gatunków ziół to rośliny dwuletnie. Na przykład - szałwia, dziewanna, kozłek lekarski.
- Zioła wieloletnie -to zioła, które żyją dłużej niż dwa sezony wegetacyjne. Zioła wieloletnie, wyhodowane z nasion, mogą rosnąć powoli w pierwszym roku, a w drugim roku nabrać wigoru i dojrzałości. Obumierają na zimę i odrastają na wiosnę. Na przykład – oregano, melisa (lekarska i cytrynowa), lubczyk, rozmaryn. mięta pieprzowa. tymianek (macierzanka) , szczypiorek, estragon.
2500 gatunków roślin zielonych uprawianych w Polsce
- Zioła uprawiane w Polsce pochodzą z upraw polowych i naturalnych. W naszym kraju uprawianych jest około 2 500 gatunków roślin zielnych, a polski przemysł ziołowy wykorzystuje około 160 gatunków. Zioła mogą być uprawiane z nasion, sadzonek lub łodygi. Nasiona można wysiewać bezpośrednio do gleby, a później rozmieszczać w odpowiednich odstępach. Mogą też rosnąć w szkółce a sadzonki można przesadzić później w miejsce docelowe - czytamy na stronie www.czwa.odr.net.pl
W materiale wskazano, że w uprawach polowych ziół dobór odmian zależy od długości okresu wegetacyjnego. Biorąc pod uwagę ten czynnik można zioła podzielić na:
- zioła z krótszym okresem wegetacyjnym, np. mięta pieprzowa czy kozłek lekarski,
- zioła z dłuższym okresem wegetacji – tymianek pospolity lub majeranek ogrodowy.
- Ważne są także czynniki, takie jak temperatura gleby, suma opadów w okresie wegetacyjnym, warunki glebowe czy ruch powietrza na danym terenie. Producenci ziół powinni pamiętać o następujących zasadach: dobór gatunków roślin zielarskich dopasowanych do lokalnych warunków glebowo-klimatycznych, zmianowanie roślin, w celu ograniczenia zachwaszczenia oraz wprowadzić składniki pokarmowe z przedplonu, uprawa i pielęgnacja roślin zgodnie ich wymogami, utrzymanie plantacji przy presji agrofagów, ustalenie optymalnego terminu zbioru surowca, prawidłowe składowanie, suszenie surowca, pakowanie suchego surowca, wysyłka do odbiorcy - czytamy na stronie ODR-u.
Jakie są najlepsze gleby pod uprawę ziół?
- Pod uprawę ziół najlepsze gleby lessowe, rędziny, mady, czarnoziemy, czarne ziemie oraz gleby torfowe. Zioła o mniejszych wymaganiach lub odporne na słabą jakość roli, można wysiewać na glebach gliniasto-piaszczystych i piaszczystych Najlepszym przedplonem dla roślin zielarskich są okopowe lub warzywa, z powodu pozostawiania przez te rośliny gleby w dobrej kulturze. Zbiera się liście, korzenie, nasiona, kwiaty - informuje ODR.
Przetwórstwo ziół
- Do najbardziej popularnych metod przetwarzania i konserwacji ziół jest suszenie. Proces ten powinien być przeprowadzany w odpowiednich warunkach, czyli takich, które nie obniżają jakości surowca. Tradycyjne metody przetwarzania ziół to suszenie na wolnym powietrzu, suszenie na słońcu lub suszenie w cieniu. Na mniejszą skalę można zastosować również liofilizację, suszenie konwekcyjne gorącym powietrzem i wspomagane ultradźwiękami - czytamy na stronie www.czwa.odr.net.pl
Przechowywanie w gospodarstwie
- Czas przechowywania ziół w gospodarstwie powinien być ograniczony ze względu na ciągły spadek składników aktywnych. W przechowalnictwie ziół zaleca się: skrócenie do minimum czasu przechowywania suszonych ziół , utrzymywanie niskiej temperatury w pomieszczeniu magazynowym, chronienie ziół przed szkodnikami i owadami. Długoterminowe przechowywanie powinno odbywać się w punktach zbiórki lub przetwarzania ziół. Takie pomieszczenia magazynowe muszą spełniać warunki sprzyjające zachowaniu jakości surowca, uregulowane odpowiednimi przepisami. W dzisiejszych czasach w Polsce wzrasta zainteresowanie produkcją zielarską, poprzez ciągły wzrost rynków zbytu i większy popyt na określone surowce zielarskie w różnych gałęziach gospodarki. Aby sprostać wymaganiom produkcji zielarskiej, należy jednak ciągle inwestować w sprzęt rolniczy oraz utrzymanie pracowników. Duże koszty początkowe zwracają się, jeśli utrzymujemy uprawę zielarską w odpowiedniej kulturze i produkujemy surowiec najwyższej jakości - informuje ODR.
Źródło: