Panie kochają kwiaty
Z końcem zimy i pojawieniem się pierwszych intensywniejszych promieni słonecznych uwagę przykuwają ogrody, które w okresie letnim stają się ozdobą posesji, ale też miejscem wytchnienia od codziennych obowiązków domowych i zawodowych. W wiosenny klimat przygotowania takich oaz zieleni panie – ogrodniczki wprowadziła Barbara Majnusz z Śląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Mikołowie.
Jedną ze swoich prezentacji na spotkaniach w Owsiszczach i Nędzy – organizowanych przez Powiatowy Zespół Doradztwa Rolniczego w Raciborzu – specjalistka poświęciła wyrastającym z bylin roślinom ozdobnym zarówno z kwiatów, jak i z liści.
Na stanowiska nasłonecznione poleciła: krwawnik, aster nowobelgijski, dzwonek karpacki, goździk, jeżówkę purpurowa, przymiotno, kostrzewy, dzielżan, słoneczniczek, ubiorek wiecznie zielony, irysy, miskant, wiesiołek, płomyk, odętkę, rudbekię, szałwię, skalnicę, malwę, rozchodniki, rojniki, macierzankę, pełnik, przetacznik, jukę, pysznogłówkę, zawciąg czy nachyłek.
Na stanowiska półcieniste – parzydło, tojad, orliki, tawułkę japońską i chińską, bergenię, naparstnicę, goryczkę, kuklik, liliowce ogrodowe, żurawkę, pierwiosnki i fiołki, natomiast w miejsca cieniste – barwinek, konwalię, jasnotę, funkię, dąbrówkę rozłogową, zawilec, dzwonek szerokolistny, turzyce, przylaszczkę, runiankę japońską.
Rośliny posiadają również swoje wymagania glebowe, niektóre lepiej rosną na ziemiach piaszczystych (aster gawędka, juka karolińska, lawenda wąskolistna, kocimiętka) inne na gliniastych, jak np. begonia sercowa, złocień wielki czy zimowit jesienny, który jako jeden z ostatnich jesienią schodzi z naszych ogrodów.
Jak projektować rabaty?
Dziś nie ma pomysłu na jeden rodzaj rabaty, w zależności od tego co nam się podoba może być np. prosta, okrągła lub łukowata, a jej wielkość zależy od tego, jak duży jest ogród. Nie może być jednak jego głównym elementem, zabierając miejsce krzewom. Szerokość jej nie powinna przekraczać 1-2 m, co ułatwia pielenie i inne zabiegi pielęgnacyjne.
Rośliny należy dobierać pod względem wielkości i kolorystyki. W przypadku rabaty wielostronnej byliny najwyższe sadzimy na środku, a niższe z brzegu. Jeśli zaś rabata ma być jednostronna np. na tle ściany budynku, altany czy żywopłotu rośliny sadzimy kaskadowo: duże z z tyłu, a niższe u dołu.
Byliny, które wymagają kwaśnej gleby wzbogacamy torfem, a te rosnące na glebach bardziej zasadowych – wapnujemy, natomiast gleby zbyt ciężkie rozluźniamy piaskiem lub odparzonym torfem.
Stanowisko pod rabatę przygotowujemy jesienią lub wczesną wiosną. W przypadku trawnika, najpierw należy zdjąć darń. Jeśli zagospodarowujemy nowy teren, trzeba go odchwaścić, głęboko przekopać i zostawić w ostrej skibie na zimę. Wczesną wiosną, po nasadzeniach można zastosować (zgodnie z etykietą) nawozy wieloskładnikowe, jak: azofoska, fructus, florovit lub polifoska, które zasilą roślinę. Należy jednak pamiętać, aby nawożenie skończyć najpóźniej do połowy sierpnia, ponieważ rośliny muszą przygotować się do zimowania.
Rozmnażanie i nasadzenia
Prostym sposobem rozmnażania wegetatywnego bylin jest podział kęp roślin zwłaszcza tych, które mają pięć – sześć lat i zaczynają „łysieć” od środka. Po rozsadzeniu warto dodać nawóz, aby zasilić ziemię w składniki mineralne.
Rośliny możemy sadzić pojedynczo zwłaszcza te większe, jak: maki wschodnie, piwonie, floksy czy przyjmujące formę bukietu irysy syberyjskie o dużo drobniejszych kwiatach od irysów niemieckich. Jednorodne nasadzenia świetnie prezentują się na trawnikach.
Rabaty wielogatunkowe łączą natomiast kilka a nawet kilkanaście gatunków. Warto wybrać jeden dominujący, który przyciąga wzrok. Bylina taka posadzona w kilku miejscach, powinna być w jednym kolorze. Pozostałe rośliny mogą zostać dobrane w zależności od gustu ogrodnika.
Rośliny posiadające bulwy można sadzić w całym okresie wegetatywnym, aby jednak uchronić je przed przemarzaniem – najlepiej na wiosnę. Gęstość sadzenia zależy od gatunku, wzrostu i szybkości rozwoju. Na 1 m? sadzimy: 3 – 4 rośliny wyrastające na wysokość 100 – 120 cm, 8 – 10 roślin wyrastających na wysokość 40 – 60 cm i 10 – 15 roślin o wysokości do 25 cm.
Sadzić należy zawsze w dzień pochmurny, wcześniej bardzo intensywnie podlewając roślinę, najlepiej odstaną wodą.
Warto też zaplanować sobie nasadzenia dostosowując je również do warunków glebowych ogrodu. Rośliny można ściółkować włókniną lub obsypać korę. Ponieważ niektóre osiągają swoją ostateczną wielkość po 2-3 latach, a czasem nawet po 4-5 latach od nasadzenia, puste miejsca wypełniamy roślinami jednorocznymi np. aksamitkami, lobelia lub szałwią błyszczącą, aż rośliny wieloletnie się nie rozrosną. Tłem dla ogrodowych kompozycji mogą być krzewy iglaste, liściaste, byliny wysokie, płoty, żywopłoty, ściany, murki, czy trawniki.
Rabaty mogą być sezonowe: wiosenne, letnie, późnoletnie, jesienne, ale też uniwersalne – kwitnące od wiosny do jesieni, wielokolorowe lub utrzymane w jednym tonie kolorystycznym. Duże rabaty oprócz kwiatów zdobić mogą elementy trwałe, krzewy, kamienie a nawet trawy.