Kącik ZUS

Proszę o wyjaśnienie zasad wyliczenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli obowiązującej od roku 2024 dla roczników 1965 i 1966 i odpowiedzi na pytania, czy przy przejściu na wcześniejszą emeryturę, czy w momencie osiągnięcia wieku emerytalnego zostanie przeliczona emerytura na nowo, a także czy w przypadku kobiet w wieku 65 lat, zostanie powtórnie przeliczona emerytura i doliczona emerytura kapitałowa? Mam jeszcze pytanie o to, co jest dla nas korzystniejsze: świadczenie emerytalne, czy wcześniejsza emerytura, która ma obowiązywać od września 2024 r.?

Na wcześniejszą emeryturę nauczycielską od 1 września 2023 r. będą mogli przejść nauczyciele urodzeni przed 1 września 1966 r., którzy spełnią określone przepisami warunki. Wysokość wcześniejszej emerytury nauczycielskiej będzie obliczona poprzez podzielenie sumy zwaloryzowanych składek i kapitału początkowego zapisanych na koncie ubezpieczonego oraz środków zaewidencjonowanych na subkoncie, przez średnie dalsze trwanie życia dla wieku, jaki dana osoba ma w chwili przechodzenia na tą emeryturę. Będzie to zatem wiek niższy niż powszechny wiek emerytalny, a więc średnie dalsze trwanie życia dla tego wieku będzie prawdopodobnie dłuższe. Wg aktualnie obwiązujących przepisów przeliczenie emerytury wcześniejszej na powszechną może nastąpić na wniosek osoby zainteresowanej po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego (dla kobiet to 60 lat). Przy ustalaniu wysokości emerytury powszechnej podstawę obliczenia tej emerytury pomniejszymy o pobrane wcześniejsze emerytury nauczycielskie. Ta zasada dotyczy wyłącznie osób które pobierały wcześniejsze emerytury, nie dotyczy natomiast NSK. Kobieta, która ukończy 65 lat, była członkiem OFE i pobiera emeryturę powszechną nie musi występować z wnioskiem o przeliczenie – ZUS przelicza taką emeryturę z urzędu. Sposób obliczenia NSK różni się od wcześniejszej emerytury. Przy NSK do podstawy obliczenia nie wliczamy składek zapisanych na subkoncie. Ale jeżeli nauczyciel jest członkiem OFE, to składki na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowane na jego koncie ubezpieczonego zwiększamy przez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/12,22 (to stosunek pełnej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne do wysokości zewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w ZUS). Podstawę dzielimy przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat. Bez szczegółowej analizy konkretnych danych w danej indywidualnej sprawie nie można stwierdzić co jest korzystniejsze: czy nauczycielskie świadczenie kompensacyjne (NSK), czy wcześniejsza emerytura.

---

Podjęłam pierwszą pracę. Zanim podjęłam tę pracę – minął rok od zakończenia studiów. Po tygodniu w firmie, zwichnęłam sobie nogę w domu. Otrzymałam zwolnienie lekarskie, ale panie w kadrach powiedziały mi, że nie przysługuje mi chorobowe, ze względu na nie spełnienie tzw. okresu ubezpieczenia. Czy to prawda?

Tak, to prawda. Warto wyjaśnić zasady prawa do zasiłku chorobowego, bo nie każdemu on przysługuje. Najważniejsze jest to, że zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który jest niezdolny do pracy z powodu choroby i korzysta ze zwolnienia lekarskiego od pracy i posiada wymagany okres ubezpieczenia chorobowego. I to o ten okres ubezpieczenia właśnie Pani pyta. Wymagany okres ubezpieczenia chorobowego to tzw. okres wyczekiwania na zasiłek. Zależy on od rodzaju ubezpieczenia chorobowego. Jeśli ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe (np. z umowy o pracę), to można otrzymać zasiłek chorobowy po 30 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia. Jeśli natomiast ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne (np. z prowadzonej działalności gospodarczej), to prawo do zasiłku chorobowego przysługuje po 90 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia.

Do okresu wyczekiwania na zasiłek wlicza się poprzednie okresy podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana: urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym, odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Od zasady, że trzeba mieć określony okres ubezpieczenia, aby otrzymać zasiłek chorobowy, jest wyjątek. Przepisy przewidują, że można otrzymać zasiłek chorobowy bez okresu wyczekiwania. Na taki zasiłek możesz liczyć, jeśli m.in.: gdy osoba jest absolwentem szkoły lub uczelni i została objęty ubezpieczeniem chorobowym (np. jako pracownik) albo przystąpiłeś do tego ubezpieczenia (np. jako osoba prowadząca działalność gospodarczą) w ciągu 90 dni od dnia, w którym ukończyłeś szkołę lub uzyskałeś dyplom ukończenia studiów wyższych (na kierunkach lekarskich, lekarsko– dentystycznych i weterynarii – od dnia, w którym złożyłeś ostatni wymagany planem studiów egzamin, a na farmacji – od dnia, w którym zaliczyłeś ostatnią przewidzianą w planie studiów praktykę); lub niezdolność do pracy wynika z wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

Tak więc w Pani przypadku ten okres wyczekiwania wynosi 30 dni i niestety nie został spełniony jeden z warunków do uzyskania prawa do świadczenia.