Są pieniądze na czyste powietrze dla gmin
ŚLĄSK – Co minutę umiera na świecie 13 osób wskutek chorób wywołanych złym stanem powietrza. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak duże znaczenie ma to, czym oddychamy – ostrzegała podczas konferencji inaugurującej Marszałkowski Program Poprawy Jakości Powietrza radna Sejmiku Katarzyna Stachowicz, przewodnicząca Komisji Środowiska i Gospodarki Wodnej.
– Jeśli spojrzymy na statystyki, z jakich miejscowości pochodzą pacjenci trafiający na oddziały Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, zobaczymy, że to właśnie są te miejsca, gdzie jakość powietrza pozostawiała bądź pozostawia wiele do życzenia– dodał prof. Marek Gzik, przewodniczący Sejmiku.
Od 15 lutego do 7 marca gminy województwa śląskiego mogą składać wnioski w ramach programu, który ogłosił na konferencji marszałek Jakub Chełstowski. Budżet Marszałkowskiego Programu Poprawy Jakości Powietrza w 2023 wyniesie 5 mln 700 tys. zł. Kolejne 7 mln zł na poprawę jakości powietrza gminy mogą dodatkowo uzyskać ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Na program realizowany z budżetu Województwa Śląskiego złożą się dwa konkursy. W ramach „Inicjatywy Antysmogowej” gminy będą mogły ubiegać się o dotacje m.in. na wymianę kopciuchów w miejskich zasobach, termomodernizację budynków czy urządzenia do monitorowania powietrza. Z kolei w ramach konkursu „Gmina pełną piersią” 700 tys. zł zostanie przekazane w formie nagród dla gmin na realizację zadań proekologicznych związanych z ochroną powietrza. Nagrody i wyróżnienia muszą być przeznaczone na cele związane z ochroną powietrza i mogą w swoim zakresie obejmować zakupy, dotacje, roboty budowlane, usługi i inne.
– Być eko oznacza być zdrowym i dłużej cieszyć się życiem – przekonywał marszałek Chełstowski podczas konferencji – Chcemy być regionem zielonych technologii. Stawką jest nasze zdrowie i życie, bo redukcja smogu przełoży się na mniejszą zapadalność na choroby płuc i układu krążenia, które są dziś plagą cywilizacji. Dokonajmy tego wspólnie – apelował.
Marszałek podkreślił, że liczy na odzew gmin, podkreślając szczególnie dobrą współpracę z wieloma samorządami Subregionu Zachodniego, np. z Rybnikiem. W podobnym duchu wypowiedział się podczas konferencji Andrzej Guła, lider Polskiego Alarmu Smogowego, podkreślając, że „czystego powietrza nie będzie bez konsekwencji samorządów”.
– Konsekwencji Województwu Śląskiemu nie można odmówić, co widać chociażby po tym, że zajmuje ono pierwsze miejsce wśród samorządów realizujących program „Czyste powietrze” – powiedział. Andrzej Guła podkreślał, że mimo zakłóceń transformacji energetycznej polskich domów spowodowanych wojną na Ukrainie, nie ma innego wyjścia niż konsekwentna wymiana źródeł ciepła, montowanie paneli fotowoltaicznych, pomp ciepła, itp. W tej chwili w naszym kraju nadal ok. 30 proc. domów jest całkowicie nieocieplonych, przez co są one swego rodzaju „wampirami energetycznymi”. To w dużej mierze z tego powodu potrzebujemy dziś jako kraj 9 – 11 mln ton węgla rocznie, a nie ok. 5 mln, które wystarczyłyby, gdyby transformacja energetyczna naszych domów została dokończona.
(aps)