Budowa linii szybkiej kolei. Co już wiemy? 10 pytań i odpowiedzi

1. Czy wirtualne spotkania informacyjno-konsultacyjne zastąpią spotkania na żywo?

– Nie. Przypomnijmy, że w lutym w wielu śląskich miejscowościach planowano spotkania konsultacyjne z udziałem mieszkańców. Samorządowcy – ze względu na rosnącą liczbę zakażeń koronawirusem – zwrócili się o ich przełożenie. – Wrócimy do państwa w pierwszym możliwym terminie, umożliwiającym bezpieczną organizację spotkań na żywo – tłumaczyli podczas spotkań przedstawiciele CPK i Egis Poland. Prawdopodobnie spotkania na żywo odbędą się na przełomie marca i kwietnia.

2. Co już przygotowano i jak wygląda terminarz następnych prac?

– Kazimierz Peryt z CPK informował, że dotąd wykonano Strategiczne Studium Lokalizacyjne (SSL), które określiło korytarze planowanych linii. W 2023 r. po wypracowaniu Studium Techniczno-Ekonomiczno-Środowiskowego (STEŚ) będą czynione starania o wydanie decyzji środowiskowej. Do 2026 r. planowane jest przygotowanie projektu budowlanego, a do 2030 r. – realizacja inwestycji.

3. Na jakiej podstawie wybrano 4 warianty linii kolejowej nr 170 Katowice – granica państwa – Ostrawa?

– Pierwotnie na podstawie SSL wypracowano 11 wariantów połączenia od Katowic do granicy państwa, z których po konsultacjach z branżą górniczą pozostały 4 warianty podstawowe i 2 podwarianty. Jak podkreślano podczas spotkań, to one są jedynymi możliwymi wariantami i stanowią podstawę analiz w ramach prac nad STEŚ. Na ich podstawie firma Egis Poland będzie rekomendować CPK wariant inwestorski. – Aktualnie nie ma preferowanego wariantu, wszystkie są przez nas traktowane równorzędnie – podkreślał Hubert Bobrowski z firmy Egis Poland. Wybrany ma zostać jednak ten wariant, który będzie można pod względem technologicznym przeprowadzić i który będzie pod względem ekonomicznym najbardziej uzasadniony.

4. Szerokość pasa kolejowego wynosi...?

– Okazuje się, że najbliższe zabudowania będą mogły znajdować się w odległości 20 metrów od pasa kolejowego. W tym buforze lokowane będą urządzenia kolejowe. Tory będą ogrodzone, zabezpieczone przed dostępem zwierząt i ludzi, przy projektowanej prędkości (250 km na godzinę) jest to konieczne. – Wtargnięcie zwierzęcia przy tak dużej prędkości pociągu może stanowić zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu lądowym – wyjaśniał podczas spotkań Hubert Bobrowski. Okazuje się także, że każde skrzyżowanie projektowanej szybkiej kolei ma być realizowane w dwóch poziomach: droga poprowadzona będzie nad torami lub odwrotnie tory będą nad drogą. – Nie ma możliwości, abyśmy mieli światła i rogatki. Zabezpieczenia takie nie wchodzą w rachubę, bo przy takich prędkościach nie jesteśmy w stanie zapewnić bezpieczeństwa użytkownikom drogowym oraz tym podróżującym pociągami – dodawał Hubert Bobrowski.

5. Co z wywłaszczeniami?

– Jak podkreślano podczas spotkań, są one niezbędne i niestety konieczne by linia kolejowa nr 170 mogła zostać zrealizowana. Wywłaszczane będą te nieruchomości, które będą znajdować się w strefie 20-metrowego bufora bezpieczeństwa. – To wojewoda będzie prowadził procedurę wywłaszczania. Mieszkańcy będą mieli oczywiście odpowiednią ilość czasu na zakup nieruchomości, budowę nowego domu lub zamiany nieruchomości – przekazywano w trakcie wirtualnych spotkań informacyjno-konsultacyjnych. Etap wywłaszczeń ma się rozpocząć nie wcześniej niż uzyskanie pozwolenia na budowę. Mieszkańcy dopytywali, co się stanie z działkami, które trzeba będzie zająć pod budowę linii, ale nie w całości, a na przykład tylko w np. 3/4? – Jeżeli będziemy wywłaszczać 1/3 działki, a pozostała część działki nie będzie spełniała warunków sprzed podziału, to zostanie wywłaszczona w całość. Resztówki się uwzględnia przy wywłaszczeniu – wyjaśniał Kazimierz Peryt.

6. Jaki będzie poziom wywłaszczeń?

– Przepisy jasno określają, że odszkodowanie za zajęcie nieruchomości powinno być słuszne. Na pewno nie będzie tak, że za stary dom kupi się o podobnej kubaturze i na podobnej działce całkiem nowy budynek. Z całą pewnością jednak za stary dom kupi się z podobnego okresu w podobnej lokalizacji – wyjaśnili przedstawiciele CPK.

7. Jak będzie rozwiązany problem hałasu?

– Mieszkam przy autostradzie, gdzie zamontowane są ekrany dźwiękoszczelne, ale nie zdają one egzaminów. Hałas jest tak duży, że nie da się spać w nocy przy otwartym oknie. Nasz teren jest pagórkowaty i hałas przenosi się zupełnie inaczej niż w prostej przestrzeni – mówiła podczas jednego ze spotkań Magdalena Herman, sołtys Połomi oraz radna gminy Godów. Jeden inżynierów Egis Poland podkreślał, że jest wiele różnic między hasłem drogowym a kolejowym. Wskazywał, że po autostradzie jeżdżą pojazdy m.in. o różnej mocy silnika, o zróżnicowanej wielkości i w skrajnych stanach technicznych. Z kolei po torach będą poruszać w nieciągły sposób pociągi nowoczesne i sprawne technicznie. – Myślę, że może być pani spokojna. Hałas kolejowy nie będzie tak uciążliwy, jak ten samochodowy – przekonywał.

8. Nie tylko kolej szybkiej prędkości?

– Jak podkreślał podczas rozmów Kazimierz Peryt z CPK po nowych torach linii 170 nie będą poruszać się wyłącznie pociągi szybkiej kolei, które umożliwiać będą podróż do Pragi, Bratysławy, Budapesztu czy Wiednia. Mają z nich także korzystać regionalne sieci kolejowe.

9. Zainteresowanie koleją jest nikłe?

– Uczestnicy wirtualnych spotkań wielokrotnie zwracali uwagę na słabe zainteresowanie w regionie koleją, a tym samym samą sensowność inwestycji. – Mieliśmy kiedyś linie kolejowe i dwie stacje kolejowe, ale ludzie z tego nie korzystali i zostały zlikwidowane – mówił Bartosz Maj z gminy Godów. Kazimierz Peryt podkreślił, że kluczowym czynnikiem zachęcającym ludzi do zmiany formy transportu ma być czas. – Przejazd najszybszego pociągu między Katowicami a Ostrawą będzie wynosił 40 min – zauważył. – Dzięki swojej szybkości ma być atrakcyjny i konkurencyjny dla innych środków transportu, np. samochodów – dodawał.

10. Ankiety

– W trakcie spotkań jego organizatorzy wielokrotnie apelowali do mieszkańców, na których terenie zlokalizowana jest planowana inwestycja, by w celu wypracowania możliwie najbardziej optymalnych rozwiązań projektowych wypełnili ankiety internetowej dostępne na stronie: www.cpk.pl (w zakładce: dla mieszkańców). – Wszelkie uzyskane na etapie konsultacji sugestie oraz informacje będą miały istotne znaczenie podczas doprecyzowywania rozwiązań projektowych w trakcie kolejnych etapów realizowanego zamówienia – zwracano uwagę. Ankieta będzie aktywna do 15 marca.

Justyna Koniszewska