Kącik ZUS
Odpowiada Beata Kopczyńska rzecznik regionalny ZUS Województwa Śląskiego
Miałem wypadek w pracy, powoli dochodzę do siebie. Znajomy mówił mi, że oprócz odszkodowania z ubezpieczenia mogę dostać z ZUS jednorazowe odszkodowanie. Co należy zrobić, by otrzymać za wypadek pieniądze z ZUS-u?
Ubezpieczonemu, który w skutek wypadku przy pracy, czy choroby zawodowej doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie. Dokumenty wymagane do otrzymania świadczenia: wniosek o jednorazowe odszkodowanie, do którego trzeba dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 zawierające m.in. informacje o zakończonym procesie leczenia i rehabilitacji, wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku oraz ewentualnie dokumentacja medyczna, protokół ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy sporządzony przez pracodawcę lub karta wypadku, prawomocny wyrok sądu pracy, decyzja o stwierdzeniu choroby zawodowej wydana przez państwowego inspektora sanitarnego. Dokumenty składamy zawsze po zakończonym okresie leczenia i rehabilitacji. Wniosek należy złożyć za pośrednictwem płatnika składek, a w przypadku osoby prowadzącej działalność pozarolniczą, osoby wykonującej pracę na podstawie umowy uaktywniającej (niania), likwidacji zakładu pracy - wniosek należy złożyć: osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce organizacyjnej ZUS (pisemnie lub ustnie do protokołu) za pośrednictwem: operatora pocztowego, polskiego urzędu konsularnego.
Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową dokonuje się po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.
Wniosek rozpatruje ZUS właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej lub jednostka organizacyjna Zakładu wyznaczona przez Prezesa ZUS. Przyznanie lub odmowa przyznania jednorazowego odszkodowania oraz ustalenie jego wysokości następuje w drodze decyzji ZUS. Decyzja wydawana jest w ciągu 14 dni od dnia:
- uprawomocnienia orzeczenia lekarza orzecznika ZUS lub otrzymania orzeczenia komisji lekarskiej
- wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.
Jeżeli w wyniku decyzji zostało ustalone prawo i wysokość jednorazowego odszkodowania, wypłata następuje w terminie 30 dni od dnia wydania decyzji. Jeżeli nie zgadzamy się z decyzją ZUS zawsze możemy się odwołać. Należy je wnieść pisemnie lub ustnie do protokołu, za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję, do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Postępowanie odwoławcze jest wolne od opłat.
Jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje ubezpieczonemu, gdy wyłączną przyczyną wypadku było udowodnione naruszenie przez ubezpieczonego przepisów bhp, spowodowane przez niego umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa albo w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środków odurzających lub substancji psychotropowych ubezpieczony przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku.
Wysokość świadczenia zależy od stopnia niesprawności organizmu i wynosi 20 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.