Kącik ZUS
Beata Kopczyńska, rzecznik prasowy O/ZUS w Rybniku
Od 2014 roku pobieram świadczenie przedemerytalne. W listopadzie br. zmarła mi żona, która pobierała rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. Renta żony była wyższa od mojego świadczenia. Czy mam prawo do renty po żonie i do świadczenia przedemerytalnego?
W razie nabycia przez osobę uprawnioną do świadczenia przedemerytalnego prawa do renty rodzinnej wypłaca się jedno z tych świadczeń - wyższe lub wybrane przez osobę uprawnioną. Czytelnik nie utarci prawa do świadczenia przedemerytalnego, jednak będzie mógł pobierać wyłącznie jedno świadczenie i będzie on musiał zadecydować, które ś.wiadczenie chce pobierać. Jeśli nie dokona wyboru, tj. nie wskaże, które ze świadczeń ZUS ma wypłacać, wówczas organ rentowy podejmie wypłatę świadczenia wyższego. Dla jednej osoby uprawnionej renta rodzinna wynosi 85 proc. świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu. Jeśli ustalona kwota renty rodzinnej okaże się wyższa od świadczenia przedemerytalnego, wówczas organ rentowy wstrzyma wypłatę należnego czytelnikowi świadczenia. Wstrzymanie wypłaty nastąpi od dnia, od którego przysługuje prawo do wypłaty renty rodzinnej. Jeżeli czytelnik nie utraci prawa do świadczenia przedemerytalnego, to w każdym czasie będzie mógł wystąpić o odwieszenie jego (wypłaty w zamian za wstrzymanie wypłaty renty rodzinnej.
Mam 70 lat. Piętnaście lat temu przeszedłem na wcześniejszą emeryturę. Wcześniej byłem na rencie z tytułu niezdolności do pracy. W czasie pobierania tych świadczeń nie pracowałem. Czy w związku z nowymi zasadami mogę sobie przeliczyć emeryturę?
Zmiany dotyczą głównie osób, które otrzymują emeryturę według zreformowanych zasad, czyli jest ona liczona z kapitału początkowego oraz składek nagromadzonych na koncie. Taka emerytura przysługuje także osobie, która urodziła się przed 1949 rokiem, ale - co istotne - po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego kontynuowała zatrudnienie i wniosek o przyznanie emerytury z powszechnego wieku złożyła po 2008 r. Pan tych warunków, niestety, nie spełnia, więc nie ma możliwości przeliczenia emerytury.
Komu jest ustalany kapitał początkowy, ja go nie mam, choć mam już emeryturę? Czy muszę wystąpić o ustalenie tego kapitału początkowego?
ZUS ustala kapitał początkowy, a więc stan hipotetycznej emerytury na dzień 1 stycznia 1999 r., co do zasady osobom, które urodziły się po 31 grudnia 1948 r. i opłacały składki na ubezpieczenia społeczne lub pozostawały w zatrudnieniu i ubezpieczeniu właśnie przed 1 stycznia 1999 r. Kapitał początkowy naliczany jest na wniosek ubezpieczonego o ustalenie kapitału początkowego lub na wniosek o emeryturę - jeżeli wcześniej wniosek o ustalenie kapitału początkowego nie został przez ubezpieczonego złożony. Do wniosku zawsze należy dołączyć dokumenty dotyczące okresów ubezpieczenia, przebytych przed 1999 r.