Kącik ZUS

21 czerwca skończę 65 lat. Prowadzę działalność gospodarczą i nadal osiągam dochody. Mam 41 lat pracy, w tym kilka miesięcy chorobowego. Czy mogę przejść na emeryturę częściową i jak będzie ona obliczona? Kiedy i w jakiej wysokości dostanę emeryturę pełną?

Prawo do emerytury wcześniejszej częściowej przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 31 grudnia 1948 r., który ukończy 65 lat życia, a nie ukończył pełnego wie• ku emerytalnego oraz udowodnił co najmniej 40 lat okresów składkowych i nieskładkowych i złoży wniosek o ustalenie prawa do takiej emerytury. Wysokość emerytury częściowej stanowi 50 proc. emerytury ustalonej według zreformowanych zasad. Emeryturę oblicza się poprzez podzielenie podstawy wymiaru, którą stanowi zwaloryzowana wartość kapitału początkowego i składek na ubezpieczenie emerytalne, zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczeniowym, podzielona przez średnie dalsze trwanie życia wyrażone w miesiącach. Emerytura częściowa może być zamieniona na emeryturę pełną na wniosek ubezpieczonego po osiągnięciu pełnego wieku emerytalnego. Podstawa wymiaru emerytury pełnej zostanie pomniejszona o kwoty wypłaconych emerytur częściowych i zostanie obliczona w oparciu o stan konta ubezpieczenia emerytalnego i średnie dalsze trwanie życia obowiązujące w momencie jej ustalenia.

Pracuję na kolei. Czy aby mieć prawo do wcześniejszej emerytury, trzeba być pracownikiem kolejowym w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę lub w ostatnim czasie przed zgłoszeniem takiego wniosku?

Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. spełniające warunki przewidziane w ustawie emerytalnej, mogą przejść na wcześniejszą emeryturę. Taką możliwość mają m.in. pracownicy kolejowi, którzy mogą nabyć prawo do tego świadczenia, jeśli: * osiągnęli wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiety i 60 lat dla mężczyzny;* do 31 grudnia 1998 r. udowodnili staż ubezpieczeniowy wynoszący 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny, w tym co najmniej 15 lat zatrudnienia na kolei, łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia na kolei;* nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego lub złożą wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE, za pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa.

Przy ustalaniu, czy został spełniony drugi z tych warunków, ZUS stosuje zasadę korzystniejszego liczenia nie-, których okresów pracy kolejowej. Dotyczy to okresów pracy na parowym, spalinowym lub elektrycznym pojeździe trakcyjnym, w drużynach konduktorskich oraz na stanowiskach manewrowych lub ustawiaczy.

Każdy pełny rok takiej pracy jest liczony przez ZUS jako 14 miesięcy zatrudnienia na kolei.

Należy podkreślić, że aby nabyć prawo do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy na kolei, nie trzeba być pracownikiem kolejowym w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę czy też ostatnio przed zgłoszeniem tego wniosku. Ubezpieczony może więc ubiegać się o taką emeryturę, mimo że już zakończył zatrudnienie na kolei.