Zawita objazdowe muzeum o polskich Żydach

To objazdowy projekt Muzeum Historii Żydów Polskich Polin, którego celem jest przybliżenie w nowoczesny sposób tysiąca lat dziejów społeczności żydowskiej w Polsce. Muzeum na kółkach odwiedzi w tym roku 47 miast. Wodzisław Śląski nieprzypadkowo znalazł się wśród nich. Wodzisław Śląski to ważny punkt na mapie polsko-żydowskiego dziedzictwa kulturowego. Pierwsi Żydzi osiedlili się tutaj w latach 30. XVII wieku. Pod koniec XVIII wieku najbardziej aktywnymi członkami społeczności żydowskiej w Wodzisławiu byli kramarz Samson Samuel Wartenberger (1752–1841) oraz kupiec Ascher Isaac Cohn (1764–1829), którzy kupili dwa domy przy Rynku 8 i 9. W 1798 roku oddali oni nieodpłatnie część swoich działek pod budowę synagogi. Została ona wzniesiona w całości z drzewa, przy zbiegu ulic Zamkowej i Targowej. W 1854 r. w Wodzisławiu powstała gmina żydowska. Społeczność liczyła wówczas około 500 Żydów. Przez ponad 100 następnych lat Żydzi zasiadali w zarządzie miasta oraz pełnili funkcje radnych. Większość tutejszych Żydów trudniła się handlem. W mieście otworzono szkołę żydowską. W latach 30. XX wieku w mieście mieszkało zaledwie 100 Żydów. W następnych latach sprzedali oni swoje majątki i opuścili miasto. - Oczekujemy, że wystawa Muzeum na kółkach wzbudzi refleksje mieszkańców Wodzisławia Śl. Mamy nadzieję, że dzięki działaniom lokalnym osoby w różnym wieku będą pamiętały o przeszłości miasta budowanej razem z żydowskimi mieszkańcami – mówią Justyna Orszulak i Grzegorz Meisel, koordynatorzy lokalni projektu w Wodzisławiu Śl.

Centralnym punktem wystawy jest interaktywna mapa każdego miasta, które odwiedza Muzeum na kółkach na której zostały opisane ważne miejsca związane z lokalną historią żydowską. - Poprzez trójwymiarową makietę sztetla przybliżamy najważniejsze miejsca typowego polsko-żydowskiego miasteczka. Opowiadamy również o jidysz, hebrajskim i polskim – trzech współistniejących i przenikających się językach, którymi posługiwali się polscy Żydzi - mówią organizatorzy. Wystawie towarzyszyć będą dodatkowe atrakcje jak gra miejska „Czy wiesz po czyich śladach chodzisz?”, warsztaty kulinarne połączone z degustacją, warsztaty plastyczne czy spotkanie ze świadkiem historii. Projekt Muzeum na kółkach realizowany jest w ramach programu Żydowskie dziedzictwo kulturowe, dzięki wsparciu udzielonemu z funduszy norweskich i EOG przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię. Wodzisławski magistrat włączy się w organizację wystawy w mieście.

(tora)