Krok podstawowy

W przypadku osób fizycznych, które chcą rozpocząć wykonywanie działalności gospodarczej jednoosobowo albo w formie spółki cywilnej – wystarczy udać się do organu ewidencyjnego (urząd miasta lub gminy) i wypełnić tam wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej EDG–1. Jego efektem będzie wydanie wpisu do ewidencji, aktualizacja lub nadanie numeru NIP, nadanie numeru REGON, a także zgłoszenie do ZUS przedsiębiorcy jako płatnika składek. Wniosek ten umożliwia także dokonanie zmian, które podlegają wpisowi, w stosunku do wcześniejszego zgłoszenia płatnika. ZUS, na podstawie danych z otrzymanego wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej EDG–1 sporządza pierwszorazowe dokumenty zgłoszenia płatnika składek  bez potrzeby osobistego ich składania w ZUS. W przypadku otrzymania z organu ewidencyjnego danych z wniosku o zmianę wpisu do ewidencji zakład sporządza odpowiednio zgłoszenie zmiany płatnika  lub zgłoszenie zmiany danych identyfikacyjnych płatnika. Natomiast zmiany lub korekty danych dotyczących rachunku bankowego  płatnik składek dokonuje sam – z uwagi na fakt, iż nie są to dane objęte wpisem do ewidencji działalności gospodarczej. W sytuacji zaprzestania wykonywania działalności gospodarczej ZUS sporządza z urzędu dokument na podstawie danych z wniosku EDG–1, składanego jako zawiadomienie o zaprzestaniu działalności gospodarczej oraz kopii decyzji o wykreśleniu przedsiębiorcy z ewidencji.

 

Zgłoszenie do ZUS
 
Niezależnie od wypełnienia wniosku EDG–1 przedsiębiorca dokonuje zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i/lub ubezpieczenia zdrowotnego, składając formularz ZUS ZUA lub ZUS ZZA, który może zostać przekazany do ZUS w formie elektronicznej (opatrzony bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu) lub papierowej (bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS lub za pośrednictwem poczty).

 

Zawieszenie działalności
 
W przypadku zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej płatnik składek zobowiązany jest zgłosić ten fakt w organie ewidencyjnym, który następnie przekazuje do ZUS kopię wpisu o zawieszeniu. Na tej podstawie ZUS sporządza dokumenty ubezpieczeniowe: wyrejestrowanie płatnika składek, wyrejestrowanie z ubezpieczeń osoby prowadzącej działalność gospodarczą oraz członków rodziny osoby ubezpieczonej – osoby prowadzącej działalność, jak również wyrejestrowanie z ubezpieczeń osób współpracujących  i członków rodziny osób współpracujących.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dokona wyrejestrowania płatnika składek w sytuacji, gdy płatnik nadal zatrudnia osoby, za które ma obowiązek składania dokumentów ubezpieczeniowych.

Zakład powiadomi płatnika składek (ewentualnie osoby współpracujące) odrębnym pismem o wszystkich sporządzonych przez ZUS dokumentach ubezpieczeniowych – w związku z zawieszeniem przez niego wykonywania działalności gospodarczej.

 

ZUS sprawdzi czy zawiesiłeś działalność
 
W przypadku, gdy do ZUS wpłynie z organu ewidencyjnego informacja o zawieszeniu wykonywania działalności przez przedsiębiorcę, a ZUS stwierdzi, iż dany płatnik nie wyrejestrował z ubezpieczeń osób będących pracownikami w rozumieniu Kodeksu Pracy, wówczas powiadomi organ ewidencyjny oraz płatnika składek o wszczęciu postępowania wyjaśniającego w celu ustalenia, czy faktycznie nastąpiło jej zawieszenie.

 

Wznowienie trzeba zgłosić

 

W sytuacji wznowienia wykonywania działalności gospodarczej płatnik składek zobowiązany jest zgłosić ten fakt w organie ewidencyjnym, który następnie przekazuje do ZUS kopię wpisu o wznowieniu. W oparciu o tę informację sporządza dokumenty ubezpieczeniowe: zgłoszenie płatnika składek – tylko w przypadku gdy nastąpiło wyrejestrowanie płatnika w związku z wcześniejszym zawieszeniem działalności oraz zgłoszenie do ubezpieczeń osoby prowadzącej działalność.
Jeżeli w okresie zawieszenia działalności wystąpiły zmiany skutkujące zmianą zasad podlegania ubezpieczeniom lub kodu tytułu ubezpieczenia, do złożenia dokumentów zgłoszeniowych do ubezpieczeń zobowiązany jest płatnik składek.

 

 

Zakład powiadomi płatnika składek odrębnym pismem o sporządzonych przez ZUS dokumentach zgłoszeniowych – w związku z wznowieniem przez niego wykonywania działalności gospodarczej. Po wznowieniu wykonywania działalności, płatnik składek zobowiązany jest do złożenia dokumentów zgłoszeniowych za wszystkie wyrejestrowane osoby podlegające ubezpieczeniom (np. za osoby współpracujące) jak i członków rodziny.

Na podstawie złożonych dokumentów rozliczeniowych, w których zostaną prawidłowo rozliczone należne składki od zadeklarowanych na ubezpieczenia społeczne i na ubezpieczenie zdrowotne kwot za pełny miesiąc, Zakład będzie mógł sporządzać dokumenty rozliczeniowe za kolejne miesiące.

W przypadku gdy płatnik składek korzystał ze zwolnienia z obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej lub imiennych raportów miesięcznych za siebie lub osoby współpracujące – zobowiązany jest do złożenia tych dokumentów za dany miesiąc, jeżeli obowiązek ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego ustał w trakcie miesiąca.

 

materiały: ZUS oddział  Rybnik