Czy woda musi być droga?

Senacka Komisja zajęła się problemem cen wody i ścieków w związku z licznymi interwencjami związanymi z niepokojącym wzrostem opłat za te usługi - tak istotne dla mieszkańców i przedsiębiorców. Na posiedzeniu Komisji, które odbyło się 6 maja 2003 r. rozpatrzono informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli zaopatrzenia w wodę ludności aglomeracji miejskich oraz kosztów prowadzenia publicznej gospodarki wodno-ściekowej. Podczas posiedzenia Komisja wysłuchała wystąpień Ministra Środowiska, przedstawicieli: Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, Najwyższej Izby Kontroli, zapoznała się również z opiniami organizacji pozarządowych i ekspertów.

Z przedstawionych informacji wynika, że nastąpił znaczny spadek zużycia wody, zwłaszcza przez gospodarstwa domowe. Wynika to głównie ze wzrostu cen wody. Tendencja zaniepokoiła uczestników dyskusji, wyrażali oni obawy, że  może to prowadzić do zagrożenia kondycji zdrowotnej, higieny i bezpieczeństwa epidemiologicznego. Zdaniem ekspertów koszty ponoszone przez gospodarstwa domowe z tytułu poboru i zużycia wody nie powinny przekraczać 4% ogółu kosztów utrzymania rodziny. Niestety, jak wynika z raportów, wielkość ta jest często przekraczana. Zwrócono uwagę, że niedopuszczalne jest marnotrawstwo wody spowodowane złym stanem technicznym urządzeń wodnych orz niegospodarnym zarządzaniem zasobami wodnymi. Starty wynikające z awarii  niekiedy dochodzą do 30 %. Polska ma stosunkowo skromne zasoby wody, należy więc takie marnotrawstwo ukrócić. Tym bardziej, że całość kosztów wynikających ze strat i złego gospodarowania wodą pokrywają jej ostateczni odbiorcy.

Komisja Senacka zgłosiła postulat ściślejszej kontroli przez kompetentne organy nad działalnością i funkcjonowaniem przedsiębiorstw zajmujących się gospodarką wodno-ściekową. Należałoby też opracować system odciążania od opłat związanych z podatkami i opłatami lokalnymi (m.in. chodzi o stosunkowo wysoki tzw. podatek rurowy), tych przedsiębiorstw komunalnych, które np. przeprowadzają modernizacje i remonty urządzeń infrastruktury wodno-ściekowej. Komisja podjęła działania legislacyjne, które pozwoliły Ministrowi Środowiska obniżyć opłaty ekologiczne stanowiące składnik cen za wodę i ścieki.

W opinii członków Komisji prywatyzacja sektora komunalnego, a więc m.in. usług związanych z zaopatrzeniem w wodę i odprowadzaniem ścieków nie wydaje się być trafnym rozwiązaniem. Są to bowiem monopole naturalne i przy ich prywatyzacji należy być bardzo ostrożnym. Komisja zwróciła się do Ministra Zdrowia z prośbą o wyjaśnienie dotyczące rozporządzenia, które nakłada obowiązek badania aż około 80 parametrów jakości wody do picia, co stanowi liczbę niespotykaną w innych krajach. Natomiast do Ministrów Finansów oraz Infrastruktury, a także prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast skierowano wniosek o przeprowadzenie analizy uzasadnionych kosztów produkcji wody i odprowadzania ścieków. Należy też przyspieszyć prace nad nowelizacją ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.

(jak)