Niesforny motylek
„Chorób tarczycy nie należy się obawiać, gdyż są podatne na leczenie” - mówi Grzegorz Nowakowski, specjalista endokrynolog.
Z tarczycą kojarzy nam się przede wszystkim jod. Panie doktorze, czy powinniśmy się obawiać niedoboru tego pierwiastka?
Kiedyś z powodu niedoboru jodu często dochodziło do rozwoju wola prostego, które po wielu latach miało tendencję do przechodzenia w wole guzkowe. Problem ten został rozwiązany, kiedy w 1997 roku rozporządzeniem Ministerstwa Zdrowia narzucono jodowanie soli kuchennej. Ilość tego pierwiastka w spożywanej przez nas na co dzień soli jest dla nas przeważnie wystarczająca. Dzięki temu nie występuje już obecnie problem niedoboru, nie występuje też populacyjny problem z wolem prostym a jedynie z guzkowym, będącym następstwem niedoboru jodu w przeszłości. Zwiększone zapotrzebowanie na jod mają kobiety karmiące, w ciąży oraz młodzież w okresie intensywnego wzrostu.
Jakie są najczęstsze schorzenia tarczycy?
Jest ich wiele, ale najczęściej występuje wole guzkowe, które przebiega przeważnie bez zaburzeń funkcji gruczołu, tj. stężenie hormonów tarczycy we krwi nie jest ani podwyższone ani obniżone. Wole guzkowe występuje u ok. 40-50 proc. ludzi w wieku powyżej 60 lat. Wole guzkowe można rozpoznać podczas badania USG, czasem konieczne jest wykonanie biopsji aspiracyjnej cienkoigłowej, która pozwoli określić, z jakiego rodzaju zmianami mamy do czynienia. Chciałbym tutaj uspokoić pacjentów, gdyż prawdopodobieństwo stwierdzenia zmian nowotworowych w tym przypadku wynosi poniżej 5 proc. a potwierdzenie histopatologiczne uzyskujemy u poniżej 2 proc. Nowotwór tarczycy nie jest częsty, rozwija się powoli i jest podatny na leczenie.
Czy innych chorób tarczycy również nie trzeba się bać?
Mamy obecnie możliwości skutecznego leczenia schorzeń tego gruczołu. U wielu osób w badaniu USG struktura tarczycy jest niejednorodna, co nie powinno wzbudzać niepokoju. Jest to gruczoł, który cały czas funkcjonuje i podlega regulacji, tj. hamowaniu bądź pobudzaniu. Położony jest w dolnej części szyi, z przodu tchawicy i wyglądem przypomina motyla. Odpowiada za wzrost, płodność, temperaturę ciała, pomaga przekształcać pokarm w energię.
Kto najczęściej choruje na tarczycę?
Zdecydowanie kobiety. Ma na to wpływ odmienne funkcjonowanie układu immunologicznego w okresie ciąży oraz związane z ciążą i karmieniem zwiększone zapotrzebowanie na jod.
Rozmawiała: Iza Salamon