Pierwsze igrzyska nowożytne
Już wkrótce rozpocznie się kolejna olimpiada nowożytna - tym razem w Atenach. To tam się wszystko zaczęło. A jak było później, o tym będziemy opowiadać czytelnikom w następnych numerach NR.
23 czerwca 1894 r. w paryskiej Sorbonie odbył się z inicjatywy barona Pierrea de Cubertina międzynarodowy kongres z udziałem działaczy sportowych z 12 krajów. Po odczytaniu znalezionego w ruinach Delf starożytnych hymnu Apollina, postanowiono zorganizować igrzyska nowożytne. Miały one się odbywać cyklicznie co 4 lata. Te pierwsze zorganizowano w Atenach. W ich programie przewidziano 9 dyscyplin i 43 konkurencje. Udział wzięło w nich 295 sportowców z 13 krajów - kobiety nie startowały. W klasyfikacji drużynowej wygrali Amerykanie (11 zwycięstw) przed Grecją (10 zw.) i Niemcami (7 zw.). Najwięcej konkurencji wygrał Niemiec Karl Schumann (4) w gimnastyce i zapasach. Igrzyska odbyły się na odrestaurowanym Stadionie Panteońskim. Zrealizowano ten projekt dzięki wsparciu bogatego greckiego sponsora Giorgiosa Averofta, który dał na to milion drachm. Sam stadion miał marmurową trybunę i żużlową bieżnię o nietypowym obwodzie 333,33 metrów. W otwarciu igrzysk wziął udział król grecki Jerzy I z rodziną.
Jednym z pierwszych zwycięzców był wtedy student harwardzki James Brendan Connolly, startujący w trójskoku. Za start w Atenach bez zgody uczelni został z niej usunięty. Gdy miał 81 lat, uczelnia przyznała mu jednak honoris causa.
Koronną dyscypliną igrzysk był oczywiście maraton. Wśród 25 startujących przeważali Grecy. Zwyciężył ateński listonosz Spiros Luis, który dystans około 40 km od mostu w Maratonie aż na ateński stadion przebył w 2 godziny 58 minut. Na mecie, przy aplauzie publiki i hymnu greckiego, na ramionach książąt Konstantyna, Jerzego i Mikołaja został zaniesiony do loży królewskiej. Król obiecał spełnić każde życzenie bohatera. Ten poprosił tylko o... zwolnienie z więzienia przyjaciela, skazanego za niepłacenie podatków. Życzenie spełniono. Spiros stał się bohaterem Grecji. Otrzymał wiele darów, w tym wóz z zaprzęgiem i 20 tysięcy drachm. Restauratorzy zapewnili mu darmowe przyjęcia, a pewien fryzjer strzyżenie i golenie do końca życia gratis.
Co ciekawe, medali złotych nie było w Atenach. Zwycięzcy pierwszych igrzysk otrzymywali srebrny medal, gałązkę oliwną i dyplom - za drugie miejsce był medal brązowy, a trzeciego nie nagradzano.
W Atenach startowano w wielu nietypowych dziś konkurencjach, jak podnoszenie ciężarów jedną ręką, dwunastogodzinny wyścig kolarski (zwycięzca przejechał 324,5 km). Zawody pływackie odbyły się w zatoce koło Pireusu. Tory znaczyły wydrążone... dynie - nie tonęły. Na dystansie 100 i 1200 m wygrał Węgier Alfred Hajos. Eliminacji wstępnych nie było. Za to organizacja znakomita i sporo imprez towarzyszących, w tym spektakle tragedii antycznych.
(przygot. J.D.)