W cysterskiej kuźnicya

W tym roku będzie to już piąta edycja dymarek, czyli festynu historyczno-środowiskowego, realizowanego w ramach „Nadrudzkich spotkań z historią”. Festyn, jak czytamy w zaproszeniu organizatorów, będący świetną formą kształcącej zabawy w powrót do przeszłości ma na celu popularyzowanie wiedzy historycznej i obrazowanie relacji człowieka do przyrody na przestrzeni czasu. To niezwykle atrakcyjne widowisko dla turystów. Głównym punktem programu jest bowiem wytop żelaza w replice cysterskiej kuźnicy. Odbywa się on na terenie rudzkiego oddziału ZPKWŚ „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”.

Festyn wskazuje na rolę jaką odegrali cystersi dla rozwoju regionu i całego Śląska. Z tego powodu to świetna żywa lekcja historii dla dzieci i młodzieży. Historia rudzkich cystersów bardzo wyraźnie obrazuje jak człowiek od modelu dalekowzrocznej gospodarki zrównoważonej, przeszedł do gospodarki uciążliwej dla środowiska. Wydobycie kopalin - rud żelaza, produkcja węgla drzewnego i wytop żelaza w rozbudowanych kuźnicach cysterskich nie wprowadziły większych zmian w środowisku doliny Rudy. Nie można tego powiedzieć o późniejszej gospodarce następnych okresów historycznych. Impreza zapoznaje ponadto uczestników z tematyką przetwarzania surowców mineralnych w przemysłowych procesach technologicznych, skutków środowiskowych procesów przemysłowych, z tematyką występowania na obszarze Parku różnych surowców mineralnych, mających w historii znaczenie gospodarcze, metod ich eksploatacji i skutków środowiskowych tych działań.

Warto również dodać, że w ramach stałej rozbudowy bazy dydaktycznej Ośrodka Edukacyjnego w Rudach powstały 4 główne ekspozycje, zajmujące w sumie 4 duże pomieszczenia i kilka pomniejszych o łącznej powierzchni 187 m kw. Służą one prezentacji trzech głównych zagadnień: przyrody, historii oraz prehistorii Parku Krajobrazowego „Cysterskie Kompozycje Krajobrazowe Rud Wielkich”. We wszystkich salach poruszany jest wątek ekologiczny, który spina wszystkie części ekspozycji w logiczną całość. Podstawowym założeniem przy tworzeniu kompleksu było to, aby teoria przeplatała się tam z praktyką, a wiedza podawana w przekazie ustnym i za pośrednictwem środków audio-wideo na bieżąco była weryfikowana w trakcie ćwiczeń. Chodziło zatem o to, aby kompleks nie był muzealną ekspozycją, którą można jedynie oglądać w sposób bierny, ale o to żeby stworzyć bazę do prowadzenia zajęć aktywizujących ucznia w możliwie największym stopniu. Założenie zostało zrealizowane poprzez zmianę formuły ekspozycji, w której eksponaty, plansze można - a nawet trzeba - dotykać, przekładać, przemieszczać i dowolnie kształtować jak w ogromnej układance - mówi Grzegorz Osielski z oddziału w Rudach.

(w)