Numer: 10 (267)
Data wydania: 08.03.05
Porozmawiajmy o leczeniu antybiotykami
Od lat 40. ub.wieku antybiotyki są podstawą leczenia zakażeń bakteryjnych. Zabijają konkretne typy bakterii i przy właściwym stosowaniu są skuteczne w leczeniu zakażeń.
Czasami jednak stosowane są nieprawidłowo, zbyt często i niewłaściwie, co sprzyja rozwijaniu się oporności wśród niektórych szczepów bakterii. Kiedy bakterie przeżywają mimo leczenia antybiotykiem, mamy znacznie mniejszą szansę wyleczyć się z późniejszych ciężkich infekcji i niektórych chorób.
JAK ROZWIJA SIĘ OPORNOŚĆ NA ANTYBIOTYKI
Są cztery główne powody rozwoju antybiotykooporności:
Domaganie się antybiotykoterapii, nawet jeśli nie jest to konieczne.
Antybiotyki nie zabijają wirusów. Jeżeli bierze się antybiotyki w chorobie wirusowej, takiej jak przeziębienie lub grypa, to atakują one przede wszystkim „dobre” bakterie stanowiące fizjologiczną florę bakteryjną człowieka. Gdy zmniejsza się liczba tych potrzebnych bakterii, w ustroju powstają warunki sprzyjające rozwojowi organizmów chorobotwórczych.
Niedokończenie antybiotykoterapii lub nieprzestrzeganie reguł dawkowania.
Nawet jeśli antybiotyk jest skuteczny w atakowaniu bakterii chorobotwórczych, niektóre oporne organizmy mogą przeżyć, zwłaszcza jeśli chory nie przyjmuje wszystkich dawek leku.
Bakterie, które przeżyły, mnożą się tworząc lekooporny szczep. Znacznie trudniej leczyć zakażenia szczepami opornymi. Mogą się one poza tym szerzyć między ludźmi.
Niewłaściwe stosowanie i nadużywanie antybiotyków w hodowli zwierząt i uprawie roślin.
Czasami leki te dodawane są do paszy dla zwierząt hodowlanych w celu wspomagania wzrostu. I choć w ilościach zbyt małych, by leczyć infekcje u zwierząt, wystarczających do powstania i wzmacniania szczepów opornych. Antybiotyki mogą być też stosowane jako środki ochrony roślin, żeby niszczyć rozwijające się na uprawach bakterie. Pozostałe na owocach i warzywach mogą atakować bakterie jelitowe i umożliwiać przeżycie silniejszym, bardziej odpornym, szkodliwym szczepom.
• Przyjmowanie antybiotyków bez zalecenia lekarza.
Wiele osób przyjmuje antybiotyki na przeziębienie i inne drobne dolegliwości, nie wiedząc, że są one skuteczne tylko w zakażeniach bakteryjnych. Skutkiem takiego nadużywania jest powstawanie szczepów opornych.
Większość antybiotyków ma szerokie spektrum działania i dlatego oprócz niszczenia drobnoustrojów chorobotwórczych niszczy również „przy okazji” naturalną bakteryjną florę jelitową przewodu pokarmowego obejmującą około 400 szczepów bakteryjnych. Prowadzić to może do zaburzeń syntezy niektórych witamin lub ułatwia rozwój grzybic. Dlatego wskazane jest stosowanie jednocześnie z antybiotykiem PROBIOTYKU.
Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które mają korzystny wpływ na zdrowie organizmu. Warto wspomnieć,że probiotykiem jest również jogurt czy kefir zawierający żywe kultury bakterii kwasu mlekowego. Z obserwacji wynika, że skuteczna dobowa dawka probiotyku powinna wynosić co najmniej miliard komórek bakterii kwasu mlekowego. Dla osiągnięcia tego należałoby wypijać ok.litra jogurtu, co jest trudne do wykonania.
Dlatego w praktyce stosuje się gotowe preparaty probiotyczne. Aktualnie w polskich aptekach dostępnych jest kilka preparatów zawierających pałeczki kwasu mlekowego: ZDROVIT-LACIUM, Lacidofil, Lactobif, Lakcid, Nutrilac, Nutriplant, Trilac stosowane doustnie oraz stosowany dopochwowo- Lactovaginal.
W EPOCE NARASTAJĄCEJ OPORNOŚCI BAKTERII NALEŻY PRZYPOMINAĆ O NIESKUTECZNOŚCI ANTYBIOTYKÓW W LECZENIU NIEPOWIKŁANEGO PRZEZIĘBIENIA.
Warto zapamiętać:
• W przeziębieniu lub grypie zaakceptuj sposób leczenia znoszący objawy. Pozwól przeziębieniu przebiegać swoim własnym torem. Wyzdrowienie z przeziębienia wymaga czasu. Odwiedź lekarza ponownie jeśli choroba trwa dłużej niż 2 tygodnie.
• Kiedy przyjmujesz antybiotyk, dokładnie przestrzegaj zaleceń. Ważny jest pełny cykl leczenia, nawet jeśli czujesz się lepiej. Jeśli przerwiesz stosowanie leku za wcześnie, przetrwałe bakterie mogą spowodować nawrót zakażenia groźniejszego niż poprzednie.
Mgr farm. Ewa Szwedo