110 lat temu w Nowinach Raciborskich: Tragedia w Gorzyczkach. Dwie dziewczyny zmarły wskutek zaczadzenia

Racibórz • 9 marca 1911 r.

Jeden dzień wolności

Racibórz. Robotnik Seiffert, opuściwszy w niedzielę rano więzienie, puścił się tego samego dnia wieczorem na połów, aby się zaopatrzyć w porządniejsze rzeczy i czystą bieliznę. Jakoż znalazł wszystko, co mu było potrzeba, na poddaszu w domu na Wielkiem Przedmieściu nr 48. Szybko się przebrał, lecz na jego nieszczęście nadeszła służąca, a widząc co się święci, narobiła krzyku. Rabusia pochwycono i oddano znowu w ręce policyi.

Kto pójdzie do wojska?

Racibórz. Wybiera (musterung) młodych ludzi do wojska z miejskiego powiatu raciborskiego odbędzie się od 28 do 31 marca r. b. w lokalu „Keilsches Bad” przy Opawskiej ul. nr 67. Rekruci muszą się stawić już o godzinie 7 rano i to: we wtorek 28 marca ci, którzy się rodzili w r. 1889, oraz starsi, o których zdatności do służby wojskowej dotychczas jeszcze nie zadecydowano; w środę 29 b.m. urodzeni w r. 1890, w czwartek 30 b.m. z r. 1891, których nazwiska rozpoczynają się literą A aż do P, a w piątek 31 b.m. reszta z tegoż roku. Zaraz potem odbędzie się losowanie.

Do więzienia za kradzież krowy

Racibórz. Izba karna skazała sprzedawaczkę Worbes z Gliwic za oszustwo na dodatkową karę 1 rok i 3 miesiące domu karnego, robotnika Teofila Janotę z Rydułtów za kradzież krowy na 2 1/2 roku więzienia.

Nagroda za wykrycie podpalaczy

Z Raciborskiego. Nagrodę za wykrycie sprawców pożarów w Szulerzowicach* i okolicy podwyższono z 1000 na 1400 marek.

Śmierć dziewcząt

W Gorzyczkach, pow. raciborski, zaczadziły się dwie córki siedlaka Grzybka w nocy na piątek gazami węglanemi. Sprowadzony lekarz mógł już tylko u młodszej śmierć stwierdzić, starszą zdołał wprawdzie jeszcze przywrócić do przytomności, lecz i ta w dwa dni potem mimo najtroskliwszej opieki zmarła.

Rozbój o piwo

Rybnik. W niedzielę po południu napadło trzech łobuzów na szosie Raciborskiej spokojnie idącego Galicyanina i zażądało od niego, aby im kupił piwa. Gdy im tego odmówił, powalili go na ziemię i „wywłaszczyli” go z 4 marek, poczem uciekli. Rabusiów wyśledzono później i zapakowano do ula.

Wypadki na kopalni Karola

Z Rybnickiego. Wóz, naładowany węglem, przejechał ciskacza Kobrusa, zatrudnionego na kopalni Karola i złamał mu nogę; oprócz tego doznał Kobrus poważnych obrażeń wewnętrznych.

W tej samej kopalni spadające masy węgla ciężko zraniły górnika Skorupę.

Pożar w Radlinie

W Radlinie, pow. rybnicki, spaliły się stodoła i chlew chałupniczki Joanny Kowalowej. Budynki były zabezpieczone, ale nie sprzęt zboża i rozmaite narzędzia, które stały się pastwą płomieni.

* Mowa Šilheřovicach w Republice Czeskiej. W 1911 r. miejscowość znajdowała się w powiecie raciborskim, który jako część Królestwa Prus wchodził w skład Rzeszy Niemieckiej.

---

Racibórz • 11 marca 1911 r.

Sześć dni płatnego urlopu!

Rozporządzeniem ministeryalnym mają robotnicy kolejowi, którzy już 7 lat pracują na kolei, odtąd corocznie otrzymywać urlop 6–dniowy, bez potrącenia im za to zarobku. Ma się im także umożliwić wydzierżawienie lub kupno własnego kawałka gruntu.

Zaraza ustąpiła

Z Raciborskiego. W Raciborskiem ustała już zaraza pyska i racic wśród bydła, dlatego zniesione zostały wydane przepisy ostrożności. Swoją drogą każdy gospodarz powinien nad swojem bydłem czuwać, aby ponownemu wybuchowi zarazy zapobiedz.

Wypadek przy pracy

W Szamarzowicach*, pow. raciborski, dostała się robotnica Pszenica, zajęta przy czyszczeniu zboża, nieszczęśliwym wypadkiem prawą ręką w maszynę i odniosła poważne obrażenia. Ranną musiano odstawić do domu chorych w Raciborzu.

Po niemiecku w kościele

Z parafii gorzyckiej piszą nam, co następuje: Szanowną Redakcyę prosimy o umieszczenie następujących kilku słów. Smutne stosunki zapanowały w naszym kościele gorzyckim. Dawniejszy nasz ks. Proboszcz zaprowadził tu Godzinki, które śpiewały dziewczyny należące do Kongregacyi podczas porannej Mszy św. Obecnie nastąpiła zmiana, bo zamiast dziewczyn śpiewają dzieci szkolne, ale po niemiecku, chociaż dlaczego – nie wiemy. Także ks. Proboszcz po mszy św. odmówił przy ołtarzu modlitwę po niemiecku, czego za jego poprzednika nigdy nie było. Nie dziw, że taka zmiana wywołała wielkie rozgoryczenie wśród parafian.

Kochane siostry z Kongregacyi! Chociaż teraz Godzinek śpiewać nie możemy, bo one musiały ustąpić miejsca śpiewowi niemieckiemu, chociaż nam to wielką boleść sprawia – to my jednak nie przestaniemy uciekać się pod opiekę N. Panny Maryi, aby Ona polskiego narodu nie opuściła. Jeżeli nam nie ma być wolno śpiewać Godzinek po polsku – to najlepiej z Kongregacyi wystąpić. My chcemy bowiem N.P. Maryi służyć i Ją wielbić, ale w naszej ojczystej, po przodkach odziedziczonej mowie, a nie w obcej.

Wprawdzie śpiew w kościele idzie trochę licho, ale nie wiem, kto temu winien: czy organista, że źle gra na organach, czy też ludzie potracili głowy wskutek tej niemczyzny.

My dziewczyny nie wiemy, do kogo się udać, aby nas śpiewu polskich pieśni kościelnych uczono. Możeby zarząd kościelny tą sprawą zająć się zechciał. Przede wszystkiem zaś zwracamy się z gorącą prośbą do naszego Wiel. ks. Proboszcza, aby raczył usunąć śpiew niemiecki z naszego kościoła, za co będziemy Mu bardzo wdzięczne.

Z naszej strony stanowczo oświadczamy, że, jak nas szkoła nie zniemczyła, tak i wszelkie wysiłki germanizatorskie za pomocą kościoła na nic się nie zdadzą, bo się zniemczyć nie damy.

Podpisano: Kilka dziewczyn z Kongregacyi

* Mowa o Samborowicach.

---

Racibórz • 14 marca 1911 r.

Niesnaski w kościele

Racibórz. Zupełnie niespodzianie odebrano duszpasterstwo dla żołnierzy ks. prob. Uliczce na Starejwsi, a przekazano takowe księdzu prob. Fajce w Raciborzu samym. Jaki był powód tej zmiany, naturalnie wiedzieć nie możemy. Pisaliśmy już swego czasu o procesie, który wytoczył ks. prob. Fajka przeciwko pewnej dziewczynie o obrazę, a w którym to procesie ks. prob. Fajka jako świadek pod przysięgą zeznał co następuje: Jestem 26 lat duszpasterzem, lecz nie znalazłem miasta z tak złymi ludźmi (...)

Myśmy wówczas zaraz się zastrzegli, iż tak ciężki zarzut nas Polaków–katolików dotyczyć nie może, z tej prostej przyczyny, że ks. prob. Fajka swoich polskich parafian w ogóle nie zna. Dziwimy się tylko bardzo, iż Niemcy–katolicy tak ciężki zarzut, wypowiedziany przed sądem, ścierpieć mogli bez słówka protestu.

Nabożeństwa wojskowe odbywają się obecnie od godziny 8 do 9 w kościele Dominikańskim. Ponieważ ks. prob. Fajka zaprowadził nowość, to jest o godzinie 10–tej nabożeństwo dla niemieckiej dziatwy szkolnej, przeto uważamy, iż kościół Dominikański dla Polaków został zupełnie ograniczony. Przeciwko temu wszyscy Polacy–katolicy stanowczo protest założyć muszą, tem więcej, że tworzą trzecią część parafii katolickiej w Raciborzu.